YUMURTANIN YOLCULUĞU VE DÖLLENME
Yumurtlama sonrası karın boşluğuna atılan yumurta rahimle yumurtalıklar arasındaki fallop tüplerinin ucundaki fimbrialar tarafından yakalanır. Yumurta yaklaşık 1 gün,sperm ise döllenmeye hazır olarak kadın vücudunda 3 gün canlı kalır. Bu nedenle yumurtlamadan 3 gün öncesi dönemde cinsel ilişkiyle döllenme-gebelik olabilir.Tabii döllenme için yumurtanın sağlıklı olması şarttır ancak bunun yanında fallop tüpünün, ki bir kurşun kalem inceliğindedir,fimbrial uçtan rahmin içine kadar açık ve yumurtanın tüpün içinde rahime doğru ilerlemesini sağlayan mikroskobik tüylerin sağlıklı olması gerekir.İşte gebe kalmama şikayetiyle başvuran kadınlarda çektiğimiz rahim filminde kabaca rahmin iç zarı ve tüplerin durumunu değerlendiriyoruz ancak tüplerin açık olduğunu görmek bu mikroskobik tüylerinde sağlıklı olduğu anlamına gelmiyor.Yumurtalıktan rahme giden yumurtanın yolculuğu yaklaşık 6 gün sürer ancak yumurta döllenmemişse bu yolculuk tamamlanamaz.
Cinsel ilişki sonrası vaginaya boşalan spermler, önce rahim ağzında bulunun sümüksü ,servikal mukus, engeline takılır, burada anormal veya yumurtayı dölleyemeyecek zayıflıktaki spermler elenir.Sağlıklı ve güçlü spermler mukus engelini geçip rahime oradan da tüplere ulaşırlar, yaklaşık 10 cm olan bu mesafe 30-60 dakikada geçilir.Kendinden 500 kat büyük olan yumurtaya ulaşabilen spermlerin en güçlüsü yaklaşık 4 saatlik bir çabayla kalın olan yumurtanın dış zarını eriterek içine girer, bundan sonrada başka spermin yumurtaya girme şansı kalmaz. Yumurta ve spermin her biri, binlerce gen içeren 23 kromozomu bir araya getirir sonucunda insan için doğru sayı olan 46 kromozomlu yeni bir birey oluşur.Cinsiyeti, fiziksel özellikleri ve hatta kişiliği belirleyen, bu genlerdir.Bebeğin kız mı erkek mi olacağını sperm belirler; kadının hiçbir rolü yoktur. Eğer babadan gelen sperm erkek olma özelliği taşiyorsa (Y), bebek erkek olur. Kız özelliği taşıyorsa (X) bebek kız olur.Döllenen yumurta, zigot, bölünerek rahime doğru yolculuğuna başlar.Bu arada rahmin iç zarı döllenmiş yumurtanın yerleşebilmesi için hazır hale gelmiştir.Rahmin iç zarına yerleşen, artık embriyo adını alan yapı kısa sürede anne kanıyla temasa geçer.Bu noktada, adetiniz daha gecikmemiştir veya diğer gebelik belirtilerini fark etmeniz için çok erken olduğu halde, hamilesinizdir.Ancak bu aşamaların bir noktasındaki başarısızlık adet kanamanıza veya sizin fark edemeyeceğiniz adet kanaması gibi olan erken düşükle sonuçlanır, zaten düşüklerin %50 si bu tarz düşüklerdir. Gebelik eğer devam ederse bunu destekleyen progesteron hormonunu 11-14.gebelik haftasına kadar anne yumurtalıkları, ardından gelişen bebek eşi, plasenta, salgılar bu nedenle tedaviyle olan gebeliklerde veya düşük tehdidinde bu haftaya kadar takviye progesteron verilir.Rahime ulaşan embriyoya blastokist denmektedir, blastokist ne kadar iyi gelişmişse gebeliğin sağlıklı devamı şansı da o kadar yüksek olur.Embriyonun rahime tutunması işte kanda gebeliğin tespiti için baktığımız B-HCG maddesinin salgılanmasını başlatır.
Op.Dr.ERAY MEMEÇ
16/08/2013
